Happy birthday Joseph!

Συντάκτης : Αλίκη Ζωγράφου 

Ο μήνας Δεκέμβρης είναι γιορτινός, όχι μόνο λόγω των Χριστουγέννων, αλλά και επειδή είναι ο γενέθλιος μήνας του ανθρώπου που ενέπνευσε και συνεχίζει να εμπνέει με τη μέθοδό του τον κόσμο του fitness ανά τον κόσμο!

Ορισμένα άτομα κάθε αιώνα έχουν την ικανότητα να προκαλούν τα συμβατικά και τυπικά πιστεύω της εποχής τους. Είτε ο τομέας τους είναι τα μαθηματικά, είτε η λογοτεχνία, είτε η γεωγραφία αυτοί οι οραματιστές είναι τόσο μπροστά από την εποχή τους, ώστε οι ιδέες και η δουλειά  τους είναι ευπρόσδεκτα και σύγχρονα ακόμα και σήμερα. Τέτοια περίπτωση είναι και ο Plates!

Ο Joseph Hubertus Pilates γεννήθηκε 9/12/1880 στο Dusseldorf της Γερμανίας από γονείς Ελληνικής και Γερμανικής υπηκοότητας.. Ο πατέρας του ήταν βραβευμένος γυμναστής, ενώ η μητέρα του ήταν φυσικοθεραπεύτρια. 

Σαν παιδί ήταν αρκετά φιλάσθενο και συχνά υπέφερε από άσθμα, ραχίτιδα και ρευματικό πυρετό. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να αφιερώσει ολόκληρη τη ζωή του στο να γίνει "φυσικά ανώτερος". Ο Pilates ξεκίνησε να μελετά τη δομή του ανθρώπινου σώματος καθώς και την επιστήμη της φυσικής αγωγής και μέχρι την ηλικία των 14 ετών ήταν αρκετά γυμνασμένος ώστε να ποζάρει για χάρτες ανατομίας της εποχής του. Μέσα από την μελέτη του πίστευε ότι ο σύγχρονος τρόπος ζωής, η κακή στάση του σώματος και η αναποτελεσματική αναπνοή ευθύνονται για τη φτωχή υγεία του σύγχρονου ανθρώπου. Έτσι ξεκίνησε να διαχωρίζει διάφορες σειρές από ασκήσεις, τεχνικές προπόνησης, καθώς και να κατασκευάζει όλα τα όργανα και τα εξαρτήματα για να διδάξει την μέθοδό του καταλλήλως.

Το 1914 ήταν πυγμάχος και ακροβάτης εγκατεστημένος στην Αγγλία και κατά το ξέσπασμα του 1ου Παγκοσμίου πολέμου τοποθετήθηκε αναγκαστικά μαζί με άλλους ομογενούς του σε στρατόπεδο συγκέντρωσης στο Lancaster της Αγγλίας. Εκεί του δόθηκε η ευκαιρία να διδάξει το σύστημά του. Ένα σύστημα που εμπεριείχε την προσωπική μελέτη και τον πειραματισμό μιας 20ετίας. Η μέθοδός του μπορεί να χαρακτηριστεί ως αυτοβιωματική, καθώς όλες οι ασκήσεις δοκιμάζονταν πρώτα στον εαυτό του και μετέπειτα σε χορευτές, αθλητές, απλούς ασκούμενους, ασθενείς, κλπ. Επιπλέον εμπνεύστηκε από τη yoga, το Zen, από δυτικές φιλοσοφίες καθώς και από τις ιδέες περί φυσικής αγωγής των αρχαίων Ελλήνων και Ρωμαίων. Συνδύασε την πνευματική συγκέντρωση και συγκεκριμένες αναπνοές από τη γιόγκικη φιλοσοφία, με την θεωρεία της ενόργανης γυμναστικής και άλλων αθλημάτων, ώστε να δημιουργήσει κάτι εντελώς καινούριο. Ήταν εκείνη την εποχή που άρχισε να διαχωρίζει τις αυθεντικές ασκήσεις αργότερα γνωστές ως mat work exercises. Η φιλοσοφία του τον οδήγησε στο γνωμικό ¨η μέθοδος θα πρέπει να αναπτύσει το σώμα συνολικά, να διορθώνει την κακή στάση, να βελτιώνει την φυσική κατάσταση, να αφυπνίζει το μυαλό και να ανυψώνει το πνεύμα".

Στο στρατόπεδο συγκέντρωσης όπου έγινε νοσοκόμος και φροντιστής αρρώστων και τραυματιών πολέμου, προσάρμοσε ελατήρια και ιμάντες στα νοσοκομειακά κρεβάτια για να υποστηρίξει τα άρρωστα μέλη των ασθενών και ενώ δούλευε μαζί τους, παρατήρησε τόσο ο ίδιος όσο και οι γιατροί ότι οι ασθενείς βελτιώνονταν γρηγορότερα. Λέγεται ότι σε επιδημία γρίπης που ξέσπασε και η οποία θανάτωσε χιλιάδες, η δική του πτέρυγα δεν έπαθε απολύτως τίποτα!! Άρχισε λοιπόν, να κατασκευάζει τα πρώτα όργανα εκγύμνασης και αποκατάστασης τα οποία αποτέλεσαν το προσχέδιο για τα σημερινά Cadillac και Reformer. Ανέπτυξε και 20 περίεργα σύνεργα γυμναστικής τα οποία εξ όψεως μοιάζουν με συσκευές βασανισμού του μεσαίωνα!! Επιπλέον αυτού του είδους η άσκηση βασιζόμενη στα ελατήρια έγινε η βάση για την εφαρμογή της μεθόδου πάνω στα όργανα, η οποία και χρησιμοποιήθηκε από κοινού με το mat work. Πολύ πιο μπροστά από την εποχή του ο Pilates είδε το fitness σαν ολιστική θεραπεία, δίνοντας έμφαση στο ότι θα πρέπει το σώμα να δουλεύει σαν σύνολο για να είναι πιο λειτουργικό.

Επιστρέφοντας στη Γερμανία το 1926 πιέστηκε από τον Wilhelm II να διδάξει την μέθοδό του στο Γερμανικό στρατό και καθότι ειρηνιστής αρνήθηκε και έφυγε από τη χώρα για να μεταναστεύσει στις Η.Π.Α. και συγκεκριμένα στην μητρόπολη της πρόζας και του χορού, την Νέα Υόρκη. Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του γνώρισε μια νοσοκόμα εν ονόματι Clara , η οποία ασπαζόταν ιδέες του περί φυσικής αγωγής και υγείας και η οποία έμελε να γίνει αργότερα σύζυγός του. Μαζί, το 1926, άνοιξαν το πρώτο στούντιο στην 8η λεωφόρο του Μανχάταν της Ν.Υ. και συγκεκριμένα στο ίδιο κτήριο που στεγάζονταν τα μπαλέτα της Νέας Υόρκης. Η πόλη αγκάλιασε τον Pilates και η μέθοδός του άρχισε να γίνεται γνωστή στους χορευτικούς και καλλιτεχνικούς κύκλους. Το αυθεντικό στούντιο στο Μανχάταν είναι το μέρος όπου εκπαιδεύτηκε η πρώτη γενιά δασκάλων της μεθόδου, όπως η Romagna Kyranowska, Kathy Grant, Ron Fletcher, Eve Gentry, Carole Trier, Mary Bowen & Bruce King.

Αυτοί οι προστατευόμενοι μαθητές, άρχισαν σιγά σιγά να απλώνονται ανοίγοντας στούντιο σε όλη τη χώρα, αλλάζοντας την μέθοδο βασιζόμενοι στο προσωπικό τους υπόβαθρο και φιλοσοφία, καθώς και στις ανάγκες των πελατών τους. Για τα επόμενα 50 χρόνια που ακολούθησαν, η μέθοδος pilates πέρασε από τα χέρια διαφόρων δασκάλων με αποτέλεσμα να διαμορφωθεί αρκετά. Κάποιοι δάσκαλοι της Ν.Υ. ισχυρίζονται ότι κρατούν την αυθεντική μορφή της μεθόδου, από την άλλη υπάρχουν κάποιοι μεμονωμένοι δημιουργοί όπου έφεραν την δική τους ματιά με στόχο να βελτιώσουν την μέθοδο, βλέποντας το σώμα από μια άλλη οπτική γωνία.

Ο Pilates αφιέρωσε ολόκληρο τον εαυτό του στο να καλλιεργήσει ακόμα πιο πέρα το σύστημά του και σε μια προσπάθεια να το κάνει ευρέως γνωστό στο κοινό έκδωσε το 1945 το βιβλίο με τίτλο "Return to life through Contrology", το οποίο είναι αφιερωμένο στις ασκήσεις mat work. Οι ασκήσεις εκτελούνται σε σειρές οργανωμένες σε επίπεδα : beginning, intermediate, advanced, super advanced και λειτουργούν σαν σύνολο προκειμένου να αναπτύξουν δυνατούς κοιλιακούς, ραχίαιους, γλουτούς και εν τω βάθη μύες που ευθύνονται για τη στάση του σώματος. Όλοι αυτοί οι μύες λειτουργούν σε συνεργασία και αποτελούν αυτό που ονόμαζε ο Pilates "the power house".

Ο J.Pilates αφιέρωσε τη ζωή του στη μελέτη της φυσικής αγωγής και της υγείας. Ήταν επιτυχημένος σκιέρ, δύτης, μποξέρ, πολύ πριν αναπτύξει τη δική του μέθοδο. Συνέχισε να διδάσκει και να τελειοποιεί την μέθοδό του έως και το θάνατό του το 1967. Από τα πρώτα του βήματα ήταν υπέρμαχος αυτού που ονόμαζε "καθιερωμένη φυσική αγωγή", για αυτό και η μεγαλύτερή του επιθυμία ήταν να δει την μέθοδό του να εφαρμόζεται καθημερινά στα σχολεία όλου του κόσμου. Μετά το θάνατό του η δουλειά του συνεχίστηκε προσωρινά από τη σύζυγό του Clara, η οποία ήταν γνωστή για το άγγιγμα και την μοναδική της ικανότητα να μεταδίδει την κατά βάθος ουσία και ποιότητα της κάθε κίνησης.

Κλείνοντας αυτό το αφιέρωμα στον άνθρωπο που μου δίνει συνεχώς τροφή για μελέτη και έρευνα, θα ήθελα απλά να συμφωνήσω και να ασπαστώ την επιθυμία του. Διδάσκοντας στα παιδιά τη μέθοδο pilates θα προλαμβάναμε την εμφάνιση μυοσκελετικών παθήσεων, όπως σκολίωση, κύφωση, λόρδωση, κλπ. Ελπίζω το κείμενο αυτό να αποτελέσει κίνητρο για κάποιους γονείς να προτρέψουν τα παιδιά τους να κάνουν pilates!

(πηγή : σημειώσεις pilates masterworks 2008, σημειώσεις προσωπικές από σεμινάρια και έρευνα)